Văn hoá doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc xác định định hình môi trường làm việc và thành công của một tổ chức. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá khái niệm văn hoá doanh nghiệp phù hợp, nhận biết thời điểm nên chuyển đổi và tìm hiểu case study về chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp thành công của Microsoft.
Các bài viết mới nhất
Thế nào là văn hoá doanh nghiệp phù hợp
Văn hoá doanh nghiệp phù hợp đề cập đến một tập hợp các giá trị, niềm tin, thái độ và hành vi mà các thành viên trong tổ chức cần tuân thủ để đạt được mục tiêu chung. Một văn hoá doanh nghiệp phù hợp đảm bảo rằng nhân viên có cùng tầm nhìn, mục tiêu và cam kết, tạo nên một môi trường làm việc tích cực và sáng tạo.
Mỗi công ty sẽ có những sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị… khác nhau, do đó, sẽ không có một khuôn mẫu nào cho văn hóa doanh nghiệp, không có một loại văn hoá doanh nghiệp nào là đúng cho tất cả các tình huống.
Văn hoá doanh nghiệp chỉ phát huy hết hiệu quả khi và chỉ khi văn hoá doanh nghiệp đó phù hợp với công ty của bản và là bản sắc riêng của doanh nghiệp:
Giá trị và mục tiêu rõ ràng
Văn hóa doanh nghiệp phù hợp cần phải xác định giá trị cốt lõi của tổ chức và định hướng mục tiêu rõ ràng. Nhân viên cần hiểu và chấp nhận những giá trị này, và hành động của họ phải phù hợp với những mục tiêu được đặt ra. Giá trị và mục tiêu rõ ràng giúp tạo sự đồng nhất và tập trung trong cách làm việc của mọi người.
Môi trường làm việc tích cực
Văn hoá doanh nghiệp phù hợp đảm bảo tạo ra một môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ. Mọi người được khuyến khích làm việc cùng nhau, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm, và hỗ trợ lẫn nhau trong việc đạt được mục tiêu chung. Môi trường tích cực tạo ra sự hài lòng và động lực cho nhân viên, góp phần nâng cao hiệu suất làm việc và tạo ra thành công bền vững.
Minh bạch và trung thực trong mọi vấn đề
Văn hoá doanh nghiệp phù hợp đặt sự minh bạch và trung thực lên hàng đầu. Các thành viên trong tổ chức cần được khuyến khích chia sẻ thông tin một cách mở và trung thực, bao gồm cả thông tin liên quan đến thành công và thất bại. Sự minh bạch và trung thực giúp xây dựng lòng tin và sự tôn trọng giữa các cá nhân trong tổ chức, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển và hợp tác hiệu quả.
Sáng tạo và phát triển liên tục
Văn hoá doanh nghiệp phù hợp khuyến khích sự sáng tạo và phát triển liên tục. Nhân viên được khuyến khích đề xuất ý tưởng mới, định hướng cải tiến và thử nghiệm những cách tiếp cận mới. Tổ chức cung cấp các cơ hội học tập, đào tạo và phát triển để giúp nhân viên nâng cao kỹ năng và kiến thức của mình. Sự sáng tạo và phát triển liên tục giúp tổ chức thích nghi với sự thay đổi, tạo ra lợi thế cạnh tranh và đạt được sự tiến bộ trong lĩnh vực kinh doanh của mình.
Thông qua việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp, các tổ chức có thể tạo ra một môi trường làm việc tích cực, tăng cường hiệu suất và tạo sự phát triển bền vững.
Khi nào cần chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp
Cơ cấu lại cấu trúc và tổ chức
Khi doanh nghiệp thực hiện cơ cấu lại cấu trúc tổ chức, ví dụ như sáp nhập với một công ty khác, thay đổi lãnh đạo hoặc tái tổ chức các bộ phận, việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp là cần thiết để đảm bảo sự phù hợp và đồng bộ với cấu trúc mới. Trong quá trình này, văn hoá doanh nghiệp phù hợp có thể giúp tạo sự tương tác và hợp tác giữa các phòng ban và các thành viên trong tổ chức. Nó cũng đảm bảo rằng nhân viên hiểu rõ vai trò, trách nhiệm và mục tiêu của họ trong cấu trúc mới và tạo sự thích nghi linh hoạt.
Mở rộng kinh doanh
Khi doanh nghiệp mở rộng kinh doanh vào thị trường mới hoặc các lĩnh vực mới, việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp có thể cần thiết để thích ứng với môi trường kinh doanh mới. Việc mở rộng đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng thích nghi với các yếu tố mới như đối tác, khách hàng, quy trình và quy định. Văn hoá doanh nghiệp phù hợp trong trường hợp này sẽ đặt sự đổi mới và sáng tạo lên hàng đầu, khuyến khích nhân viên tìm kiếm cách tiếp cận mới và tạo ra giá trị cho khách hàng mới.
Tinh thần làm việc không còn như trước
Khi tinh thần làm việc trong tổ chức giảm sút, nhân viên cảm thấy không cùng tiếng nói với lãnh đạo, mọi người chỉ đi làm để nhận lương và luôn phàn nàn về công ty, việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp có thể là một cách để tạo lại sự gắn kết và tinh thần tích cực. Điều này có thể bao gồm việc thay đổi phương pháp làm việc, tạo ra một môi trường làm việc đáng sống, khuyến khích sự tham gia và đóng góp của nhân viên, và xây dựng một văn hóa của sự tôn trọng, sự trao đổi ý kiến và sự thúc đẩy sự phát triển cá nhân.
Thay đổi chiến lược kinh doanh
Khi doanh nghiệp muốn thay đổi chiến lược kinh doanh của mình, việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp có thể giúp đảm bảo rằng tất cả nhân viên hiểu và đồng thuận với chiến lược mới. Việc thay đổi chiến lược đòi hỏi sự thay đổi tư duy, hướng tới mục tiêu mới và sự linh hoạt trong cách tiếp cận. Văn hoá doanh nghiệp phù hợp trong trường hợp này sẽ tạo điều kiện cho việc chia sẻ thông tin, thúc đẩy sự đổi mới và sự thích ứng nhanh chóng, cùng với sự cam kết và sự hỗ trợ từ lãnh đạo và các thành viên khác trong tổ chức.
Chuyển đổi văn hoá để thích ứng với thay đổi trong môi trường kinh doanh
Khi doanh nghiệp phải đối mặt với những thay đổi không lường trước trong môi trường kinh doanh, như dịch bệnh Covid-19 hay suy thoái kinh tế, việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp là cần thiết để thích ứng với tình huống. Trong trường hợp này, văn hoá doanh nghiệp phù hợp sẽ tạo điều kiện cho sự linh hoạt và sự thích ứng, khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo để đối phó với những thách thức và tạo ra cơ hội trong môi trường không chắc chắn.
Việc chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp trong những tình huống trên đòi hỏi sự lãnh đạo mạnh mẽ và quyết đoán, sự tương tác và tư duy sáng tạo của các thành viên trong tổ chức, và một kế hoạch thích hợp để đảm bảo sự thành công trong quá trình chuyển đổi.
Trong quá trình chuyển đổi và triển khai văn hoá doanh nghiệp, các tổ chức sẽ gặp không ít, thách thức và khó khăn. Tìm hiểu cách giải quyết tại bài viết Chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp: Gặp khó do đâu và giải quyết bằng cách nào?
Case study: Chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp giúp cải thiện tình hình kinh doanh của Microsoft
Trước khi Satya Nadella trở thành CEO thứ 3 của Microsoft, tập đoàn này đã phải đối mặt với sự suy thoái và mất dần vị thế dẫn đầu thị trường. Trong lĩnh vực công nghệ, sự chuyển đổi từ máy tính để bàn sang điện thoại thông minh đã thay đổi ngành công nghiệp, và Windows của Microsoft có nguy cơ bị Apple và Google vượt qua. Thị phần điện thoại của Windows đã giảm xuống dưới 4%. Mặc dù doanh thu đã tăng gấp ba lần và lợi nhuận đã tăng gấp đôi trong thời kỳ lãnh đạo của Steve Ballmer từ năm 2000 đến 2014, giá cổ phiếu của Microsoft đã chững lại.
Tuy nhiên, khi Satya Nadella đảm nhận vị trí CEO, Microsoft đã trải qua một quá trình đổi mới hoàn toàn và giá trị vốn hóa của công ty tăng lên từ 300 tỷ USD lên đến 1000 tỷ USD – một con số mà rất nhiều tập đoàn lớn khác ao ước. Microsoft đã quay trở lại trong cuộc đua trở thành một trong những “big tech” quyền lực nhất.
Bí quyết thành công này nằm trong chiến lược đổi mới văn hoá doanh nghiệp của Satya Nadella.
Quá trình thay đổi bắt đầu từ đội ngũ lãnh đạo
Đầu tiên, Microsoft truyền đạt thông điệp rằng tất cả mọi người đều có thể là nhà lãnh đạo. Ba nguyên tắc dễ nhớ được đề ra cho nhân viên: “Tạo sự rõ ràng – Lan tỏa năng lượng – Thúc đẩy thành công”. Công ty cũng nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của lãnh đạo không chỉ dừng lại ở ba yếu tố này, mà đây là những điều quan trọng nhất mà nhà lãnh đạo cần làm để đưa công ty phát triển.
Để đảm bảo sự đồng bộ và một trải nghiệm nhất quán cho hơn 140.000 nhân viên trên toàn cầu, Microsoft yêu cầu lãnh đạo và quản lý tham gia vào chương trình đào tạo bắt buộc. Họ không chỉ là những người lãnh đạo mẫu mực, mà còn là những huấn luyện viên, người chăm sóc cho nhóm của họ. Qua quá trình đào tạo, những người này nhận ra rằng thành công không chỉ đến từ hợp đồng “khủng” hay sản phẩm mà họ cung cấp. Thực tế, thành công lớn nhất của họ đến từ những người đã hỗ trợ họ đạt được vị trí hiện tại.
Định nghĩa lại quá trình đánh giá hiệu suât
Microsoft đã định nghĩa lại quá trình đánh giá hiệu suất, loại bỏ hệ thống đánh giá nghiêm ngặt từng tồn tại trong nhiều thập kỷ.
Các cuộc trò chuyện mang tính xây dựng thông qua chương trình Talent Talks đã thay thế. Phản ứng từ nhân viên đối với phương pháp quản lý hiệu suất mới này là rất tích cực. Từ 85% đến 90% nhân viên cho biết họ thích phương thức này. Lý do là với hệ thống mới này, “cách đánh giá phần thưởng của chúng tôi sẽ rất rõ ràng”. Trong một công ty toàn cầu với lực lượng lao động phân tán như Microsoft, tính rõ ràng là yếu tố quan trọng.
Đề cao tính cá nhân của nhân viên.
Theo Joe: “Khi chúng tôi tìm cách chuyển đổi tổ chức, đổi mới văn hóa và thực sự là thay đổi con người mà chúng tôi làm việc cùng, một trong những nguyên tắc cơ bản đầu tiên là đặt con người làm trung tâm. Và nếu nhìn vào tuyên bố sứ mệnh của chúng tôi – ‘Trao quyền cho mọi người, mọi công ty để gặt hái được nhiều thành tựu hơn’ – đó không phải là việc chiến thắng của bản thân mà là về việc giúp những người khác chiến thắng. Điều này thực sự phù hợp với tuyên bố sứ mệnh của chúng tôi – tất cả là về con người”.
Một điểm đáng chú ý khác trong các công ty thành công và nền văn hóa lớn là cách họ giải quyết thất bại. Microsoft không phải là ngoại lệ. Họ tổ chức hoạt động hackathon toàn cầu nhằm thúc đẩy sự sáng tạo của nhân viên. Sự kiện “Một tuần” vào tháng 7 là một ví dụ điển hình, với hàng nghìn cuộc thi hackathon diễn ra đồng thời tại các công ty trên khắp thế giới. Joe cũng chia sẻ: “Càng có độ đa dạng trong nhóm, các giải pháp càng trở nên thiết thực và hiệu quả”.
Sự thay đổi văn hoá doanh nghiệp của Microsoft dựa trên việc tạo ra một môi trường làm việc đáng sống, đồng thuận và khuyến khích sự tham gia của mọi nhân viên. Điều này đã giúp Microsoft khôi phục vị thế dẫn đầu và trở thành một trong những công ty công nghệ quyền lực nhất thế giới.
Kết luận
Chuyển đổi văn hoá doanh nghiệp là một yếu tố quan trọng để đạt được thành công và phát triển liên tục. Với giá trị rõ ràng, môi trường tích cực, minh bạch và sự sáng tạo, doanh nghiệp có thể thích ứng với thay đổi và đạt được kết quả tốt hơn.
Tìm hiểu các mô hình triển khai văn hóa doanh nghiệp tại khóa học Cài đặt văn hoá doanh nghiệp của ACEX.
Khóa học cài đặt văn hóa có chủ đích, phát triển tổ chức gắn kết - hiệu suất cao