Sếp và Lãnh đạo khác nhau như thế nào?

Vai trò của người đứng đầu không còn đơn thuần chỉ là quản lý công việc và nhân viên. Thay vào đó, khả năng lãnh đạo và tầm nhìn chiếm vai trò quan trọng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, không phải ai đứng đầu cũng có thể được gọi là người lãnh đạo. Khái niệm “sếp” và “lãnh đạo” thường được sử dụng thay đổi cho nhau, nhưng thực tế, chúng khác nhau như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu về sự khác biệt quan trọng này và tại sao nó quan trọng đối với thành công của một tổ chức.

Lãnh đạo có tư duy mở – Sếp tỏ ra đã biết tất cả

Người lãnh đạo và người sếp có những khác biệt quan trọng về tư duy và cách tiếp cận. Một trong những khác biệt lớn giữa họ chính là tư duy của họ. Người lãnh đạo thường có tư duy mở, sẵn sàng tiếp thu kiến thức mới và đón nhận ý tưởng sáng tạo từ nhiều nguồn khác nhau. Họ không giới hạn bản thân trong khung kiến thức hiện có mà thường mở rộng tư duy bằng việc học hỏi từ người khác và thử nghiệm các phương pháp mới.

Tuy nhiên, người sếp thường có xu hướng tin rằng họ đã nắm vững tất cả, và điều này có thể khiến họ khó tiếp thu ý kiến hoặc đề xuất từ những người khác trong tổ chức. Họ có thể bám vào cách làm truyền thống và tránh thay đổi, dẫn đến việc môi trường làm việc trở nên đóng cửa và thiếu tính sáng tạo.

Sự khác biệt về tư duy này ảnh hưởng rất lớn đến cách mà người lãnh đạo và người sếp tương tác với nhóm. Người lãnh đạo thường khuyến khích mọi người tham gia, tạo cơ hội cho họ chia sẻ ý kiến và ý tưởng của mình. Họ tạo ra một môi trường mở cho thảo luận và phân tích. Kết quả là, mọi người cảm thấy tự tin hơn để đóng góp ý kiến và thúc đẩy sự sáng tạo.

Ngược lại, người sếp có thể bị giới hạn bởi việc họ không muốn nghe ý kiến không đồng tình hoặc không phù hợp với quan điểm của họ. Họ có thể không kiên nhẫn để lắng nghe và không luôn tạo môi trường giao tiếp mở. Kết quả là, đa dạng ý kiến và khả năng sáng tạo trong tổ chức có thể bị hạn chế.

Đọc thêm: Top 5 thói quen xấu ngăn cản bạn trở thành nhà lãnh đạo thực thụ 

Lãnh đạo hợp tác – Sếp ra lệnh

Một người lãnh đạo không chỉ đơn thuần là người chỉ hướng và quản lý, mà còn là người thúc đẩy sự hợp tác trong nhóm. Người lãnh đạo thích làm việc với những người khác để đạt được kết quả tích cực tốt nhất có thể dưới dạng một nhóm đồng lòng. Họ không chỉ đứng từ xa để ra lệnh và kiểm soát mọi khía cạnh, mà thường tham gia trực tiếp vào công việc.

Không giống như người sếp thường có xu hướng ra lệnh và quyết định mà không sẵn sàng lắng nghe ý kiến của nhân viên, người lãnh đạo tạo cơ hội cho sự đóng góp ý kiến và ý tưởng từ mọi người trong nhóm. Họ tạo ra môi trường làm việc cởi mở, thúc đẩy sự sáng tạo và khuyến khích mọi người tự do thể hiện quan điểm.

Một người lãnh đạo thường tham gia vào công việc cùng với đồng đội và nhân viên trong nhóm. Họ không ngần ngại đồng tình cùng đối tác trong việc tư duy và tìm ra các giải pháp đột phá. Bằng cách tham gia trực tiếp vào quá trình sáng tạo, họ tạo điều kiện cho mọi người cảm nhận sự đồng lòng và tận hưởng quá trình làm việc cùng nhau.

Trong tình huống khó khăn hay xung đột, người lãnh đạo thường thể hiện sự linh hoạt và khả năng thấu hiểu. Họ không chỉ đưa ra quyết định một cách mù quáng mà thường thảo luận và tìm kiếm giải pháp cùng nhóm. Điều này tạo cơ hội cho mọi người cảm nhận rằng ý kiến của họ được tôn trọng và quan trọng đối với quá trình ra quyết định.

Lãnh đạo trao quyền – Sếp theo sát từng li từng tí

Trong môi trường làm việc, sự khác biệt giữa người lãnh đạo và người sếp thể hiện rõ qua cách họ trao quyền và giám sát nhóm. Người lãnh đạo không chỉ đơn thuần là người chỉ đạo, mà còn là người thúc đẩy sự phát triển và ủng hộ đồng đội. Một trong những điểm đặc biệt của người lãnh đạo là khả năng truyền cảm hứng và trao quyền cho người khác.

Đọc thêm: Tại sao nhà quản lý cần trao quyền cho nhân viên

Người lãnh đạo cũng thiết lập các hệ thống và quy trình giúp nhân viên có thể tự quyết định với ít sự giám sát nhất. Điều này có thể liên quan đến tài chính, quản lý công việc và thậm chí là quan hệ khách hàng. Thông qua giao tiếp hiệu quả, người lãnh đạo tạo điều kiện cho nhóm của họ có một mức độ tự chủ nhất định bất kể công việc họ đang làm.

Trong khi đó, người sếp thường có xu hướng giữ chặt sự kiểm soát và quản lý tất cả các khía cạnh của công việc. Họ thường theo dõi mọi hành động của nhân viên, từ quá trình thực hiện nhiệm vụ cho đến việc quản lý mối quan hệ với khách hàng. Mặc dù sự giám sát có thể cần thiết trong một số trường hợp, nhưng nó cũng có thể tạo ra sự cảm thấy bị kiểm soát và hạn chế cho nhóm.

Ngược lại, người lãnh đạo tin tưởng vào khả năng của đồng đội và tạo cơ hội để họ tự quản lý công việc của mình. Họ thúc đẩy sự phát triển cá nhân và tạo môi trường thúc đẩy sự sáng tạo bằng cách cho phép nhân viên thử nghiệm, đề xuất ý tưởng mới và đối mặt với thách thức.

Môi trường làm việc dưới sự hướng dẫn của người lãnh đạo thường thúc đẩy sự tự tin và trách nhiệm của các thành viên trong nhóm. Họ cảm thấy được đánh giá cao về khả năng của mình và có khả năng thể hiện sự đóng góp của mình một cách tích cực.

Lãnh đạo dám chịu trách nhiệm – Sếp đổ lỗi cho người khác

Khi một đội nhóm gặp thất bại, người lãnh đạo tin rằng việc tìm hiểu lỗi sai thuộc trách nhiệm của họ trước khi tiến xa hơn để đánh giá người khác. Họ hiểu rằng nếu một dự án không đáp ứng kỳ vọng, điều này có thể liên quan đến văn hóa làm việc, hệ thống mà họ đã thiết lập trước đó hoặc sự thiếu sót của họ có thể và nên được sửa chữa cho dự án tiếp theo. Việc hiểu rõ về các chức năng của quản lý cũng chắc chắn hữu ích.

Một người lãnh đạo thấu hiểu rằng trách nhiệm của mình không chỉ nằm ở việc chỉ đạo và lãnh đạo, mà còn ở việc chịu trách nhiệm về kết quả cuối cùng của nhóm. Họ không đổ lỗi cho người khác mà tìm cách sửa chữa và cải thiện. Hành động này thể hiện tinh thần trách nhiệm và tôn trọng đối với mọi người trong nhóm.

Mặt khác, người sếp thường có xu hướng đổ lỗi cho người khác khi gặp sự cố hoặc thất bại. Họ có thể trách người dưới quyền, hoặc tìm cách tránh trách nhiệm cá nhân. Điều này có thể tạo ra môi trường làm việc căng thẳng và không khí không tốt cho nhóm.

Trong khi người lãnh đạo nhìn thấy điểm mạnh ở việc chịu trách nhiệm và học hỏi từ sai lầm, người sếp thường áp dụng chiến thuật trốn tránh trách nhiệm và tìm cách đổ lỗi cho người khác. Điều này có thể tạo ra tình trạng căng thẳng và đối địch trong môi trường làm việc.

Lãnh đạo chỉ ra cách thực hiện – Sếp biết cách thực hiện

Một người lãnh đạo giỏi thể hiện từ việc tự mình thực hiện những hành động và thái độ mà họ mong muốn từ đồng nghiệp. Họ không chỉ đứng ở vị trí chỉ đạo, mà còn là một tấm gương mà mọi người trong nhóm có thể học hỏi. Bằng cách thể hiện tư duy tích cực, tinh thần làm việc chăm chỉ và tận tâm, họ khích lệ nhóm làm việc hết mình và thể hiện sự cam kết đối với mục tiêu chung.

Ngược lại, một người sếp thường áp dụng cách tiếp cận “làm mẫu” bằng cách sử dụng người khác như là ví dụ tiêu biểu về những hậu quả của việc không tuân thủ hoặc vi phạm quy tắc. Họ có thể sử dụng việc trừng phạt công khai để trấn an những người khác và cảnh báo về việc không tuân thủ. Tuy nhiên, cách tiếp cận này thường gây ra sự lo sợ và căng thẳng trong nhóm và không thúc đẩy môi trường làm việc tích cực.

Tóm lại, người lãnh đạo thường xây dựng tấm gương cho nhóm bằng cách thể hiện hành động và thái độ mà họ mong muốn từ đồng nghiệp. Họ tạo ra một môi trường làm việc tích cực và thúc đẩy sự phát triển của nhóm. Ngược lại, người sếp thường sử dụng cách tiếp cận “làm mẫu” bằng cách dùng người khác làm ví dụ về hậu quả của vi phạm quy tắc, điều này có thể gây ra căng thẳng và tạo ra một môi trường làm việc không thoải mái.

Bạn là sếp hay một người lãnh đạo

Hãy tự đặt cho mình những câu hỏi sau để khám phá xem bạn là người sếp hay người lãnh đạo:

• Tôi có cố gắng hết mình để đảm bảo mọi người đều được lắng nghe?
• Tôi có ưu tiên cải thiện bản thân và phát triển liên tục trong lĩnh vực của mình thông qua việc đọc sách hoặc học cao hơn?
• Tôi có giúp đỡ nhân viên học hỏi từ những sai lầm của họ?
• Tôi có tích cực tìm kiếm những tài năng chưa được khai thác trong nhóm của mình?
• Tôi có giúp đỡ người khác thực hiện tiềm năng của họ?
• Tôi có lắng nghe nhiều hơn là nói?
• Tôi có đặt cho bản thân những tiêu chuẩn tương tự những tiêu chuẩn mà tôi đã đề ra cho nhóm của mình?

Nếu bạn đã trả lời ‘Có’ cho một số hoặc tất cả các câu hỏi này, thì điều đó chứng tỏ bạn thực sự có tư duy lãnh đạo. Điều này đồng nghĩa với việc bạn đang thực hiện các hành động và hành vi tích cực để tạo ra sự thay đổi và ảnh hưởng trong môi trường làm việc của bạn. 

Bạn có ý thức về việc tạo điều kiện để mọi người có tiếng nói, bạn ưu tiên việc cải thiện bản thân và không ngừng phát triển trong lĩnh vực của mình qua việc đọc sách hoặc theo học. Bạn cũng biết cách giúp nhân viên học từ những sai lầm của họ, và bạn tìm kiếm những tài năng tiềm năng chưa được khai thác trong đội của mình. Bằng cách giúp người khác thực hiện tiềm năng của họ, bạn đã thể hiện sự tôn trọng và hỗ trợ.

Tuy nhiên, nếu bạn đã trả lời ‘Không’ cho một hoặc một số câu hỏi, đừng nản lòng. Điều này chỉ đơn giản là một cơ hội để bạn xem xét và cải thiện bản thân. Hãy xác định các khía cạnh mà bạn chưa thể thực hiện một cách tốt nhất và xem xét cách bạn có thể thay đổi. 

Bạn có thể bắt đầu từ việc lắng nghe nhiều hơn, ưu tiên sự phát triển cá nhân và tạo cơ hội cho người khác để thể hiện tiềm năng của họ. Điều quan trọng là luôn muốn cải thiện và học hỏi để trở thành một người lãnh đạo tốt hơn và góp phần vào sự thành công của cả nhóm và tổ chức.

Kết luận

Trong cuộc hành trình phát triển bản thân và xây dựng sự nghiệp, việc hiểu rõ sự khác biệt giữa vai trò sếp và vai trò lãnh đạo là một bước quan trọng. Đó không chỉ ảnh hưởng đến cách chúng ta đối xử với người khác, mà còn đến cách chúng ta định hướng sự phát triển cá nhân và tiếp cận vấn đề. Sếp có thể quản lý công việc, nhưng chỉ có người lãnh đạo thực sự có khả năng tạo ra sự tương tác tích cực, thúc đẩy sự phát triển và làm nổi bật tiềm năng của tất cả mọi người trong tổ chức. 

Hãy xem xét cách bạn muốn định vị mình và đóng góp vào sự phát triển của tổ chức thông qua việc thể hiện khả năng lãnh đạo của mình. Bắt đầu hành trình trở thành nhà lãnh đạo thực thụ cùng chương trình đào tạo Kỹ năng sinh tồn cho quản lý cấp cơ sở của ACEX.