Bạn thuộc phong cách lãnh đạo nào?

Phong cách lãnh đạo là yếu tố quan trọng trong việc xác định sự thành công và phát triển của một tổ chức, đội nhóm hay một dự án. Mỗi người đều có những phẩm chất và phong cách lãnh đạo riêng, và việc hiểu rõ về phong cách lãnh đạo của bản thân là một bước quan trọng trong việc phát triển và tận dụng tối đa tiềm năng lãnh đạo của mình.

Trong bối cảnh đa dạng và phức tạp của môi trường kinh doanh hiện nay, không có một phong cách lãnh đạo duy nhất được coi là hoàn hảo. Thay vào đó, mỗi phong cách lãnh đạo mang đến những ưu điểm và hạn chế riêng, và quan trọng là tìm hiểu và áp dụng phong cách lãnh đạo phù hợp với bản thân và tình huống cụ thể.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các phong cách lãnh đạo phổ biến hiện nay, từ đó giúp bạn nhận biết và định hình phong cách lãnh đạo của mình. Bằng cách nắm vững phong cách lãnh đạo cá nhân, bạn sẽ có thể tận dụng sự ảnh hưởng của mình và đạt được kết quả tốt trong vai trò lãnh đạo.

Phong cách lãnh đạo là gì?

Phong cách lãnh đạo là cách mà một người lãnh đạo tiếp cận và thực hiện vai trò lãnh đạo của mình. Nó bao gồm những giá trị, tư duy, thái độ và hành vi mà người đó áp dụng khi đứng đầu và điều hành một tổ chức, nhóm làm việc hay dự án. Phong cách lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo động lực, tương tác và định hình sự thành công của tổ chức.

Phong cách lãnh đạo không chỉ xác định cách một người lãnh đạo đưa ra quyết định và hướng dẫn nhân viên, mà còn ảnh hưởng đến sự truyền cảm hứng, sự phát triển cá nhân và hiệu quả làm việc của đội ngũ. Mỗi người có thể có một phong cách lãnh đạo riêng, phản ánh cá nhân hóa và sự đa dạng của những người lãnh đạo.

Các phong cách lãnh đạo phổ biến hiện nay

Phong cách lãnh đạo dân chủ

Đặc điểm chủ yếu của phong cách lãnh đạo dân chủ là không có sự phân biệt rõ ràng trong quan hệ trên dưới vì nhà quản trị và mọi nhân viên cấp dưới gắn với nhau thành một ekip làm việc.

Nhà quản trị thể hiện vai trò ở chỗ luôn biết đưa ra lời khuyên hoặc sự giúp đỡ cần thiết nhằm duy trì tinh thần hợp tác giữa mọi người. Mặc dù khẳng định cả ekip nắm quyền song nhà quản trị theo phong cách lãnh đạo dân chủ vẫn có quyền lực thực sự vì chiếm được lòng tin và sự tin cậy của mọi người dưới quyền. 

Nhà quản trị duy trì mối quan hệ tương tác nhiều mặt giữa mọi người, ảnh hưởng đến cấp dưới mà không sợ bị cấp dưới ảnh hưởng đến mình. Nếu có bất hoà, nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo dân chủ thường tìm đến nguyên nhân gắn với môi trường hơn là nguyên nhân thuộc tính cách con người.

Trong quan hệ đối ngoại, nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo dân chủ tỏ ra bình đẳng, tôn trọng đối tác, có thiên hướng chủ động gặp gỡ trao đổi với đối tác về các biện pháp cần thiết trong quá trình thực hiện các hoạt động liên quan đến doanh nghiệp.

Phân biệt phong cách lãnh đạo dân chủ và phong cách lãnh đạo mị dân

Trong trường hợp người quản lý tỏ ra quá nhã nhặn, muốn làm tất cả vì cấp dưới, luôn tránh nói đến quyền lực, tránh xung đột với nhân viên, thì người quản lý không phải mang phong cách lãnh đạo dân chủ, mà là phong cách mị dân. Nhà quản lý vừa không dám ảnh hưởng đến người khác, lại vừa sợ bị ảnh hưởng của nhân viên dưới quyền. Như vậy, họ rất dễ bị lợi dụng, gây ảnh hưởng không tốt đến hiệu quả làm việc.

Phong cách lãnh đạo thực tế

Nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo thực tế luôn duy trì quan hệ với cấp dưới một cách lịch sự dựa trên cơ sở lòng tin và sự tôn trọng với họ. Người quản lý không bao giờ ra quyết định mà không tham khảo cấp dưới xem khả năng thực hiện quyết định đó ra sao. Khi ra lệnh, nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo này không quên gắn các điều kiện thực hiện.

Họ thường xuyên tiếp xúc, cố gây ảnh hưởng đến cấp dưới ở mức có thể. Họ biết tạo điều kiện để cấp dưới trực tiếp giải quyết công việc và sẵn sàng có ảnh hưởng khi thấy cần thiết. Để giải quyết bất đồng, phương châm của nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo này là chủ động thương lượng.

Trong quan hệ với bên ngoài, nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo thực tế thận trọng đánh giá khả năng và các điều kiện thực tế của đối phương trong việc giải quyết các vấn đề có liên quan để có thái độ ứng xử đúng đắn.

Phân biệt phong cách lãnh đạo thực tế với phong cách lãnh đạo cơ hội:

Nếu nhà quản trị quá chú trọng đến địa vị, quyền lực; luôn chú ý và biết chộp thời cơ đúng lúc cũng như bỏ nhiều công sức để tìm kiếm thủ đoạn tranh giành quyền lực thì người quản lý đó đang mang phong cách lãnh đạo cơ hội. Thay vì dành thời gian và tâm trí thực hiện các nhiệm vụ chức năng của mình, họ lại dành sức lực vào việc tạo ra và chớp thời cơ. Trong nhiều trường hợp, nhân viên dưới quyền cũng bị nhiễm phong cách lãnh đạo của những nhà quản lý này.

Phong cách lãnh đạo tổ chức

Nhà quản lý mang phong cách lãnh đạo tổ chức thiết lập các mối quan hệ ngôi thứ trên dưới đúng đắn, xác định rõ chức năng của từng người. Đặc điểm của phong cách lãnh đạo này là nhà quản lý chú trọng đến các tình huống có thể xảy ra và dựa vào đó để tổ chức hoạt động của mọi bộ phận, nhân viên dưới quyền. 

Trong quan hệ với nhân viên cấp dưới, nhà quản lý mang phong cách này rất thận trọng và luôn giữ một khoảng cách nhất định với họ. Với các cách giải quyết công việc như vậy, phong cách lãnh đạo tổ chức giúp tạo điều kiện cho các mối quan hệ trong doanh nghiệp đơn giản và rõ ràng. Khi có bất đồng xảy ra, người quản lý mang phong cách lãnh đạo này sẽ chủ động tìm đúng nguyên nhân để giải quyết.

Phân biệt phong cách lãnh đạo tổ chức với phong cách lãnh đạo quan liêu:

Nếu nhà quản lý quá thiên về việc thiết kế các mối quan hệ trong doanh nghiệp, đội nhóm, mang tính tổ chức quá cứng nhắc, có thể dễ dẫn đến xa rời nhân viên dưới quyền, Khoảng cách giữa cấp trên, cấp dưới sẽ có thể khiến cho mọi nhân viên có xu hướng sống tách biệt với quản lý cũng như với đồng nghiệp khác.

Phong cách lãnh đạo mạnh dạn

Người quản lý mang phong cách lãnh đạo mạnh dạn thường ít tin tưởng vào nhân viên cấp dưới, có xu hướng quản trị từng nhân viên dưới quyền để đạt được kết quả mong muốn. Người quản lý mang phong cách này thường ham thích quyền lực, và ảnh hưởng mạnh đến nhân viên, không sợ xung khắc. 

Trong mối quan hệ với đối tác bên ngoài, nhà quản lý mang phong cách mạnh dạn thường ít tin tưởng vào đối tác, muốn can thiệp sâu vào các biện pháp mà đối tác đưa ra, rất chú trọng công tác kiểm tra đối với các hoạt động của đối tác có liên quan đến doanh nghiệp.

Phân biệt phong cách lãnh đạo mạnh dạn với phong cách lãnh đạo độc đoán, chuyên quyền:

Nếu người quản lý quá cứng rắn trong việc thực hiện các quyết định, họ sẽ không tin vào năng lực giải quyết công việc của nhân viên dưới quyền, và do đó thường quá quan tâm đến ảnh hưởng của mình đến nhân viên cấp dưới. Họ cấm mọi hành vi làm tổn hại đến thứ bậc trong tập thể và sẵn sàng gạt bỏ bất cứ ai không nhất trí hoặc đi lệch hướng so với mình.

Phong cách lãnh đạo tập trung chỉ huy

Theo phong cách lãnh đạo tập trung chỉ huy, nhà quản lý tập trung quyền lực vào tay mình. Họ có tác phong rất sát sao, cẩn thận, có năng lực ra quyết định đúng đắn và gần như tin tưởng tuyệt đối vào quyết định của mình.

Vì vậy, khi làm việc với cấp dưới, người quản lý mang phong cách lãnh đạo tập trung chỉ huy luôn tỏ ra kiên quyết, các mệnh lệnh thường rất ngắn gọn, rõ ràng, và mong muốn cấp dưới thực hiện đúng ý đồ cụ thể của mình. Họ thường là những người có tư chất thông minh, có quyền uy và thường đòi hỏi ở cấp dưới tính chủ động, sáng tạo trong việc thực hiện nhiệm vụ.

Trong quan hệ đối ngoại, nhà quản lý theo phong cách lãnh đạo tập trung chỉ huy thường tỏ ra sức mạnh lôi cuốn người khác theo ý tưởng của mình.

Cần chú ý rằng phong cách lãnh đạo tập trung chỉ huy cũng rất gần gũi với phong cách chuyên quyền.

Các yếu tố ảnh hưởng đến phong cách lãnh đạo

Chuẩn mực xã hội

Chuẩn mực xã hội và giá trị văn hóa đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành phong cách lãnh đạo. Mỗi xã hội và mỗi văn hóa có những mong đợi và kỳ vọng khác nhau đối với lãnh đạo. Ví dụ, trong một văn hóa có truyền thống tôn trọng và tuân thủ quy tắc, người lãnh đạo có thể có phong cách lãnh đạo hướng dẫn và điều chỉnh. Trong khi đó, trong một văn hóa đặt trọng tâm vào sáng tạo và đổi mới, người lãnh đạo có thể có phong cách khuyến khích sự tự do và sáng tạo.

Trình độ văn hoá

Trình độ văn hoá, bao gồm kiến thức, giáo dục và đào tạo, ảnh hưởng đến cách người lãnh đạo hiểu và tiếp cận công việc. Một người lãnh đạo có kiến thức sâu rộng về lĩnh vực của mình có thể dễ dàng thể hiện sự hiểu biết và hướng dẫn nhóm. Ngoài ra, việc tiếp xúc với các quyền lực và tri thức khác nhau qua quá trình học tập và trải nghiệm cũng có thể ảnh hưởng đến cách người lãnh đạo đánh giá và đưa ra quyết định.

Kinh nghiệm làm việc

Kinh nghiệm làm việc trong ngành công việc và trong vai trò lãnh đạo giúp người lãnh đạo tích lũy kiến thức và hiểu rõ hơn về thực tế công việc. Kinh nghiệm làm việc cung cấp cho người lãnh đạo những bài học quý giá về quản lý, tương tác với nhân viên và giải quyết các tình huống phức tạp. Điều này có thể ảnh hưởng đến cách người lãnh đạo đưa ra quyết định và xử lý các vấn đề trong công việc hàng ngày.

Tính cách cá nhân

Tính cách của người lãnh đạo, bao gồm sự quyết đoán, tự tin, kiên nhẫn và khả năng giao tiếp, cũng ảnh hưởng đến phong cách lãnh đạo. Ví dụ, một người lãnh đạo tự tin có thể thể hiện sự lãnh đạo mạnh mẽ và định hướng rõ ràng, trong khi một người lãnh đạo kiên nhẫn có thể sẵn lòng lắng nghe và chịu đựng trong quá trình ra quyết định. Tính cách cá nhân cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng tương tác và xây dựng mối quan hệ với nhóm.

Văn hóa tổ chức

Văn hóa tổ chức, bao gồm giá trị, quy tắc và thái độ của tổ chức, cũng có ảnh hưởng đáng kể đến phong cách lãnh đạo. Một tổ chức có văn hóa khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới có thể tạo động lực cho người lãnh đạo thể hiện phong cách lãnh đạo khuyến khích và tạo điều kiện cho nhân viên đóng góp ý kiến ​​và thể hiện sáng tạo. Trong khi đó, một tổ chức có văn hóa tuân thủ và chú trọng vào quy tắc có thể khuyến khích người lãnh đạo có phong cách lãnh đạo hướng dẫn và thực thi quy tắc.

Kết luận

Phong cách lãnh đạo là một khía cạnh quan trọng trong việc quản lý và tạo dựng một môi trường làm việc hiệu quả. Bằng cách nhìn vào chính mình và hiểu rõ phong cách lãnh đạo của mình, chúng ta có thể phát triển những đặc điểm tích cực và khắc phục những hạn chế để trở thành một người lãnh đạo hiệu quả.

Nhớ rằng phong cách lãnh đạo không phải là một khái niệm tĩnh, mà có thể thay đổi và điều chỉnh theo thời gian và tình huống. Quan trọng nhất là phong cách lãnh đạo của bạn phải tương thích với giá trị cá nhân và mục tiêu của bạn, và mang lại hiệu quả và sự phát triển cho tổ chức và nhóm của bạn.

Sẵn sàng trở thành nhà quản lý được săn đón với chương trình đào tạo Kỹ năng sinh tồn cho quản lý cấp cơ sở của ACEX.