5 hiểu lầm “kinh điển” về vị trí lãnh đạo

Làm lãnh đạo đòi hỏi hiểu biết sâu sắc về kỹ năng chuyên môn và kỹ năng quản lý đội nhóm. Tuy nhiên, có rất nhiều hiểu lầm phổ biến về lãnh đạo đã tồn tại trong nhiều năm và vẫn còn hiện diện trong môi trường công việc hiện đại.

Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những hiểu lầm này, hiểu rõ tại sao chúng có thể cản bước đạt được thành công trong vai trò lãnh đạo và làm thế nào để giải quyết chúng. Những định kiến này có thể cản trở sự phát triển của bạn để trở thành một lãnh đạo xuất sắc như thế nào? Hãy tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Hiểu lầm #1: Lãnh đạo cần biết tất cả

Một sự hiểu lầm phổ biến về lãnh đạo là quan điểm rằng người lãnh đạo cần phải biết mọi thứ. Điều này thường xuất phát từ niềm tin rằng lãnh đạo phải là người thông minh nhất và có khả năng vượt trội hơn tất cả thành viên trong đội của họ. 

Đọc thêm: Tại sao quản lý mới “chết dần chết mòn” dù năng lực chuyên môn rất tốt?

Tuy nhiên, sự hiểu lầm này có thể mang theo nhiều tác động tiêu cực đối với lãnh đạo và đội nhóm của họ. Đầu tiên, điều này tạo ra áp lực lớn cho người lãnh đạo. Họ luôn phải cố gắng để duy trì sự xuất sắc và kiến thức vượt trội. Điều này có thể gây ra căng thẳng và stress cho họ, và dẫn đến việc họ từ chối nhận ý kiến và quan điểm từ các thành viên trong đội của họ.

Thứ hai, sự hiểu lầm này còn có thể lan rộng đến các thành viên trong đội. Nếu họ cũng tin rằng người lãnh đạo cần phải biết tất cả, họ có thể trở nên khó tính khi người lãnh đạo không biết câu trả lời cho một vấn đề cụ thể nào đó. Họ có thể tự hỏi tại sao người lãnh đạo lại được đặt trong vị trí quan trọng như vậy nếu họ không biết tất cả.

Sự thật là: Lãnh đạo không cần phải là người biết tất cả, mà là người biết tạo điều kiện để đội nhóm đóng góp ý kiến 

Người lãnh đạo hiệu quả thường không cần biết mọi thứ, nhưng họ biết cách tạo điều kiện cho đội của họ để đóng góp ý kiến và quan điểm. Họ khuyến khích các thành viên trong đội thể hiện sự sáng tạo bằng cách đóng góp ý tưởng và quan điểm để tạo ra nhiều lựa chọn cho sự tiến bộ.

Khi thành viên trong đội cảm thấy họ có giá trị và thấy được sự cần thiết của mình, họ sẽ trở nên tự chủ và chịu trách nhiệm hơn. Họ biết rằng người lãnh đạo sẽ tạo điều kiện cho họ tự do thể hiện bản thân và đánh giá cao sự chuyên môn của họ. Do đó, họ sẽ đóng góp mạnh mẽ hơn cho sự thành công của đội và tổ chức.

Ngược lại, một người lãnh đạo muốn biết tất cả thường sẽ không yêu cầu ý kiến từ đội của mình, bởi họ tin rằng họ đã biết câu trả lời. Điều này sẽ làm cho đội trở nên bị động và không có động lực để đảm nhận trách nhiệm, bởi vì họ cảm thấy không cần thiết.

Vậy, nếu bạn muốn có một đội ngũ với những người tự chủ và chủ động hơn, hãy buông bỏ nhu cầu biết tất cả. Nếu bạn có thể thay đổi tư duy này, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn và sẽ có khả năng thúc đẩy sự thành công của đội và tổ chức của bạn.

Hiểu lầm #2: Lãnh đạo cần phải hướng ngoại

Khi nhìn vào những người lãnh đạo có tư duy sâu sắc, dường như một sự áp lực tồn tại với họ – áp lực phải thể hiện tính cách hướng ngoại hoặc phải sở hữu đặc điểm năng nổ trong vai trò lãnh đạo. Tuy những đặc điểm này không phải là điều tồi tệ, nhưng chúng hoàn toàn không bắt buộc để trở thành một người lãnh đạo xuất sắc. Một người lãnh đạo có tính cách hướng nội hoặc trầm lặng có thể đưa ra những quyết định xuất sắc, truyền đạt thông tin một cách hiệu quả và hỗ trợ đội ngũ tốt.

Khi chúng ta tự đánh đánh dấu mình là người hướng nội, chúng ta có thể tự giới hạn bản thân dưới định nghĩa này. Hướng nội hay hướng ngoại không phản ánh hoàn toàn sự đa dạng của tính cách con người. Có nhiều người hướng nội có thể tham gia tốt trong các tình huống xã hội hoặc là trung tâm của sự chú ý – điều quan trọng là sau đó, họ có thể cần thời gian cho bản thân để thư giãn và nạp năng lượng.

Sự thật là: không nên tự giới hạn mình là người hướng nội hay hướng ngoại 

Vấn đề quan trọng ở đây là không nên tự giới hạn mình trong khung hướng nội hoặc hướng ngoại. Chúng ta nên thừa nhận rằng có sự đa dạng và không có gì sai khi bạn là người trầm lặng, suy tư và tập trung vào bản thân trong vai trò lãnh đạo. Thay vì phân loại bản thân vào một trong hai trường hợp, chúng ta nên thấy mức độ đa dạng và thay đổi liên tục của tính cách con người.

Nếu bạn có thể bỏ qua sự giới hạn này, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi lãnh đạo. Không cần phải ép bản thân trở thành người hướng ngoại nếu bạn không phải là người như vậy, và điều này có thể giúp bạn thể hiện tính cách lãnh đạo chân thành và tự nhiên hơn.

Hiểu lầm #3: Lãnh đạo cần phải điềm đạm kiên nhẫn, bình tĩnh trong mọi tình huống

Trong vai trò người lãnh đạo, việc duy trì tính kiên nhẫn, sự bình tĩnh và sự tỉnh táo là một yếu tố quan trọng. Mọi người thường cảm thấy thoải mái hơn khi làm việc cùng một người lãnh đạo có khả năng duy trì sự bình tĩnh trong các tình huống căng thẳng. Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, việc thể hiện cảm xúc đã trở nên phổ biến hơn trong vai trò lãnh đạo.

Sự thật là: Việc thể hiện cảm xúc trong vai trò lãnh đạo có thể tạo ra sự kết nối và thấu cảm với đội nhóm của bạn. 

Nếu người lãnh đạo không thể hiện bất kỳ cảm xúc nào, họ có thể để lại ấn tượng là người luôn lạnh lùng và tách biệt, điều này có thể làm cho nhân viên cảm thấy họ không quan tâm hoặc không thể nào kết nối được với họ. Hơn nữa, họ có thể trở nên khó tiếp cận đối với những người muốn thảo luận về những thách thức hoặc căng thẳng mà họ đang phải đối mặt trong công việc.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc thể hiện quá nhiều cảm xúc mạnh mẽ quá thường xuyên có thể làm mất uy tín và tạo cảm giác như người lãnh đạo không đủ năng lực cho công việc. Sự cân bằng là chìa khóa. Nó không phải là việc thể hiện cảm xúc mạnh mẽ, mà là khả năng biểu đạt chúng một cách đúng lúc và cân nhắc. Mức độ tổn thương có thể quan trọng để xây dựng sự tin tưởng trong lãnh đạo ngày nay, như được nhấn mạnh bởi Brene Brown trong nhiều chia sẻ gần đây về lòng dũng cảm và sự ranh giới.

Vì vậy, nếu bạn cảm thấy cần thể hiện cảm xúc của mình trước đội ngũ, điều này chỉ giúp bạn trở nên gần gũi hơn với họ, miễn là bạn duy trì được sự cân bằng phù hợp. Sự thể hiện của bạn có thể làm cho những người trong đội cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của họ, điều này có thể xây dựng sự tin tưởng trong đội theo thời gian và giúp xây dựng môi trường làm việc tích cực và gắn kết hơn.

Hiểu lầm #4: Lãnh đạo cần thể hiện quyền lực

Có những người sếp thường muốn thể hiện quyền lực và khẳng định mình. Những người sếp như thế này thường khuyến khích nhân viên tuân thủ yêu cầu và mệnh lệnh của mình, đồng thời không cho phép bất kỳ ai phản đối hoặc có ý kiến về phong cách lãnh đạo của họ.

Sự thật là: Phương pháp này thường đem lại hậu quả tiêu cực.

Ngay cả khi mọi người tuân theo và tôn trọng quyền lực của bạn, trên thực tế họ có thể không cảm thấy thoải mái khi chia sẻ thông tin hoặc ý kiến với bạn. Sự bất bình có thể dần tích tụ, dẫn đến sự im lặng từ đội ngũ. Một số người lãnh đạo có thể coi việc không có sự đóng góp từ đội nhóm là “càng ít có ý kiến càng tốt, đỡ mệt” nhưng thường thì ngược lại mới đúng.

Mặc dù có lúc thể hiện quyền lực cần thiết và quan trọng, tuy nhiên, cách tiếp cận kiểu “ra lệnh và kiểm soát” không còn hiệu quả trong môi trường lãnh đạo hiện đại. Thay vào đó, một cách hiệu quả hơn là tìm cách kết nối và động viên đội ngũ của bạn, để họ cảm thấy được ghi nhận và tham gia tích cực. Điều này nhằm xây dựng mối quan hệ lãnh đạo đáng tin cậy và tích cực hơn.

Khi bạn thể hiện sự tôn trọng và sẵn sàng lắng nghe ý kiến và đóng góp từ đội ngũ, bạn xây dựng sự kết nối và sự tin tưởng. Sự hợp tác và khả năng thể hiện sự kiên nhẫn và thông cảm thay vì kiểm soát có thể tạo ra môi trường lãnh đạo tích cực hơn, thúc đẩy sự tham gia và khám phá tiềm năng thực sự của mọi người.

Hiểu lầm #5: Lãnh đạo cần chịu trách nhiệm cho tất cả mọi thứ

Một trong những sự hiểu lầm phổ biến về lãnh đạo là lãnh đạo phải chịu trách nhiệm cho mọi khía cạnh trong công việc. Tất nhiên, người lãnh đạo có trách nhiệm chung cho kết quả của đội nhóm, nhưng trong mô hình lãnh đạo hiệu quả, trách nhiệm cần được chia sẻ.

Sự thật là: Trách nhiệm phải được chia sẻ trên từng cấp độ khác nhau.

Hãy tưởng tượng một CEO của một tập đoàn lớn phải chịu trách nhiệm cho mọi thứ trong công ty. Điều này thực sự không khả thi. Thay vào đó, CEO sẽ trao quyền cho người chịu trách nhiệm cho từng lĩnh vực cụ thể, và sau đó kiểm tra kết quả của từng lĩnh vực đó. Trong đội của bạn, bạn cũng nên thực hiện điều tương tự.

Một cách hiệu quả là giao trách nhiệm cho những người trong đội cho các chức năng cụ thể hoặc các khía cạnh khác nhau của công việc. Ví dụ, một thành viên của đội có thể được giao trách nhiệm đảm bảo rằng các công cụ mà đội sử dụng luôn được cập nhật.

Đọc thêm: Tại sao nhà quản lý cần trao quyền cho nhân viên

Hoặc có thể có người chịu trách nhiệm đảm bảo rằng báo cáo hàng tháng của đội hoàn thành đúng hạn và có chất lượng. Không nhất thiết phải là bạn phải chịu trách nhiệm cho tất cả mọi thứ. Khi bạn cảm thấy chỉ có mình bạn phải chịu trách nhiệm, bạn có thể cảm thấy cô đơn và dễ tổn thương. Điều này có thể khiến bạn buộc phải can thiệp và kiểm soát tất cả khía cạnh của đội.

Trong tình huống lý tưởng, bạn có thể cho phép những thành viên trong đội tự chủ động nhận trách nhiệm cho phần của họ. Điều này giúp xây dựng sự cam kết từ phía đội nhóm và đem lại sự tự hào cá nhân. Khi mọi người cảm thấy họ có trách nhiệm và tự quản lý phần của công việc của họ, họ thường đầu tư nhiều hơn vào công việc mà không cần bạn phải yêu cầu. Điều này cải thiện hiệu suất của đội và tạo ra môi trường làm việc tích cực hơn.

Kết luận

Trong bài viết này, chúng ta đã cùng nhau chỉ ra những hiểu lầm phổ biến về lãnh đạo và tìm hiểu các phương pháp giải quyết chúng. Lãnh đạo không phải là một lĩnh vực đơn giản, và những hiểu lầm tai hại về vị trí có thể dẫn đến những sai lầm to lớn.

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này, chúng tôi hy vọng rằng những kiến thức chúng tôi chia sẻ đã giúp bạn hoá giải được những hiểu lầm về quản lý đội nhóm. Nếu bạn cần một môi trường để học tập và chia sẻ những kiến thức thực tế trong công việc quản lý, hãy tham gia chương trình đào tạo Kỹ năng sinh tồn cho quản lý của ACEX.